حمد پاک از جان پاک آن آن پاک را کو خلافت داد مشتی خاک را
آن خرد بخشی که آدم خاک اوست جزو و کل برهان ذات پاک اوست
برادران و خواهران مؤمن و متدین!
السلام علیکم ورحمة الله و برکاته،
راقم این حروف از خداوند منان برای تک تک شما عزیزان هدایت و توفیق بندگی استدعا دارد. امیدوارم وقت خواندن این سطور، لباس عافیت بتن داشته باشید و مهمتر از آن لباس تقوا بر دل، که خداوند ذوالجلال( ج) لباس تقوا را افضلیت داده چنان که فرمود:
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ. سوره اعراف، آیه 26
ترجمه: ای فرزندان آدم! به راستی برای شما لباسی که شرمگاهتان را می پوشاند و(مايهٴ) زينت شماست, نازل کرديم, ولباس تقوا بهتراست, اين از آيات (ونشانه های) خداوند است تا (انسانها) متذکر شوند.
در مقاله قبلی ام( یهود در جستجوی امام مهدی و پلان قتل او) نوشته بودم که به برخی از راه های نجات خواهم پرداخت، اما از عجایب روزگار ما، یکی این است که نقد وقت ما تماماً در دست شیاطین است و بیشتر اوقات ما در لهو و لعب و گرفتاری های دنیاوی و کسب و امرار معاش برای بقا در این دار الفنا میگذرد، چنان که قرآن پاک ما را خبر میدهد از زیان ما در ارتباط به وقت:
1. وَالْعَصْرِ
سوگند به عصر.
2. إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ
که انسان در (خسران و) زیان است.
3. إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ
مگر کسانی که ایمان آورده اند و کارهای شایسته انجام داده اند, ویکدیگر را به حق سفارش نموده, ویکدیگر را به صبر سفارش کرده اند.
امام شافعی( رح) در عظمت این سوره مبارکه (عصر) میگوید: اگر از قرآن تنها همین یک سوره نازل میشد برای اهل خرد و عقل کافی بود! درین باره بعداً در مقالات بعدی بیشتر و مفصل تر خواهم پرداخت، ان شاءالله، اما خداوند( ج) را شکر گزارم که یکبار دیگر توفیق را رفیق این فقیر کرد تا به ادامۀ مقالات که وعده کرده بودم بپردازم. درین مقاله یکی از راه های نجات از طوفان این عصر و زمان را باذن و ارادۀ خداوند (ج) بیان خواهم کرد.
اولین راه نجات – توبه!
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا عَسَىٰ رَبُّكُمْ أَنْ يُكَفِّرَ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ يَوْمَ لَا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ ۖ نُورُهُمْ يَسْعَىٰ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. سوره تحریم، آیه 8
ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! به سوی الله توبه کنید، توبهای خالص، امید است پروردگارتان گناهانتان را از شما بزداید، و شما را به باغهایی (از بهشت) که نهر ها زیر (درختان) آن جاری است وارد کند، روزی که الله، پیامبر و کسانی را که با او ایمان آورده اند خوار نمیکند، نورشان پیشاپیش آنان و سمت راستشان در حرکت است، میگویند: «پروردگارا! نور ما را به تمام (و کمال) برسان، و ما را بیامرز بیگمان تو بر هرچیز توانایی».
توبه اولین مقام از مقامات مؤمنان راستین و بندگان مخلص خداوند( ج) است و توبه رجوع است به حضرت تواب( ج) در حال، از فعل که در ماضی بر ما گذشته و باعث رنجوری قلب و روح ما شده. افعال خلاف شرع، سیاهی اند و قلب را سیاه و غافل میکنند، که سبب ورود یک نوع اندوه و غم بر روح میشود.
هیچ گاه تجربه کرده اید که بدون آن که بدانید چه اتفاقی رخ داده، احساس اندوه و ناراحتی روحی، شامل حال شما شده باشد؟
ابلیس ملعون و شیاطین مرید از دار و دسته اش، هم از جنیات و انسان های شیطان صفت همواره تلاش میکنند تا انسان ها را بر گمراهی و جهل که غفلت از ریشه های آنست مصروف نگهدارند و با ارتکاب گناهان مختلف النوع و سرگرمی های هلاک کننده، پل ارتباطی میان بندگان خداوند( ج) را با ذات پاک او( ج) پوشیده و پنهان دارند، اما خداوند( ج) نورش را تمام خواهد کرد که:
يُرِيدُونَ أَنْ يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّا أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ. سوره توبه، آیه 32
(آنها) می خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند, وخداوند ابا می کند, مگر اینکه نورش را کامل (وتمام) کند, اگر چه کافران کراهت داشته باشند
توبه پل ارتباطی میان بندگان و خداوند( ج) است و این موضوع به حدی مهم و سرنوشت ساز است که حضرت حق توبه و استغفار را بر انبیاء( ع) واجب کرده:
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِبْكَارِ. سوره غافر، آیه 55
ترجمه: پس (ای پیامبر) صبر کن، بی گمان وعده خداوند حق است، و برای گناهت آمرزش بخواه و هر صبح و شام به ستایش پروردگارت تسبیح گوی.
وقتی پیامبر ما ( ص) که سید انبیا( ع) است، امر به توبه و استغفار شده بر ما اولا تر که هرچه زود تر توبه کنیم و از غفلت به طرف بیداری بشتابیم. اما بباید دانست که آن توبه ای که مورد قبول حق( ج) است سه شرط دارد و اگر ازین شروط چیزی کم شود توبه ناقص خواهد بود. شرط اول: پشیمانی در دل است از فعل که گذشته، دوم: عذر بر زبان با استغفار مدام در حال و سوم: دوری از بدی و بدان! دوری از بدی و بدان، بدان معنی که از تمام نا کردنی ها، نا دیدنی ها، نا گفتنی ها، نا شنیدنی ها و نا اندیشیدنی ها اجتناب شود و اگر نتوانی اجتناب کنی وصادقانه نیت آنرا داشته باشی، خداوند (ج) با بندگان از روی نیت های شان حساب خواهد کرد! خداوند کریم( ج) ما را در قرآن خبر میدهد که:
قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ ۖ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۖ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ ۖ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ. سوره انعام، آیه 151
ترجمه: “بگو: «بياييد آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده است, برايتان بخوانم: آنکه چيزی را شريک او قرار ندهيد, وبه پدر ومادر نيکی کنيد, وفرزندانتان را از (بيم) فقر نکشيد, ما شما وآنها را روزی می دهيم, وبه (کارهای) زشت ونا شايست آنچه آشکار باشد يا پنهان نزديک نشويد, وکسی را که خداوند (کشتنش) را حرام کرده است, جز به حق؛ نکشيد, اين چيزی است که خداوند شما را به آن سفارش نموده است, باشد که خرد ورزيد.”
وقتی توبه به این صفت باشد اولین ثمره اش پاک شدن از لوث گناه است، تا پاک نشویم بر درگاه خداوند( ج) با این بار گناه که همگی ما داریم دم از نیکی نتوانیم زد و توبه در حقیقت غسل معنوی است.
در امور دنیاوی شاهد آن هستیم که وقتی کسی با کسی دیگر که از او یک پایه بلند مرتبه تر است برای امری مهمی بخواهد ببیند و وعدۀ ملاقات و دیدار باشد، اولین کاری که انجام میدهد اینست که خود را پاک و بعد آراسته میکند تا آنچه مقصد است حاصل شود! درین زمان ما با لشکر های نفس و شیاطین در جنگ هستیم و مقصد ما پیروزی و غلبه بر این لشکر های دشمن است و رجوع ما به طرف خداوند تواب(ج) بخاطر خرسندی او و طلب نصرت و یاری از جانب او است، پس باید که خود را از لحاظ معنوی پاک کنیم و مصداق این را خود خداوند الحی القیوم( ج) در قرآن اینچنین بیان میدارد:
إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ
ترجمه: به راستی که خداوند توبه کنندگان را دوست می دارد و(نیز) پاکان را دوست می دارد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم میفرمایند که “توبه کننده از گناه همانند کسی است که هیچ گناهی ندارد”( التائب من الذنب کمن لا ذنب له) روى ابن ماجة (4250) والطبراني في ” المعجم الكبير ” (10281) وأبو نعيم في ” حلية الأولياء ” (4/210) والبيهقي في ” السنن ” (20561)
پس ای برادران و خواهران بدانید که اولین قدم و نخستین گام بسوی نجات، توبۀ خالصانه است که خالق ذوالجلال( ج) بر ما واجب کرده و هرکس توبه نکند از ستمکاران و ظالمان خواهد بود، چنان که در قرآن آمده:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ ۖ وَلَا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ ۖ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ ۚ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ. سوره حجرات، آیه 11
ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! گروهی (از مردان) گروه دیگر را مسخره نکند, شاید آنان (= مسخره شدگان) از اینها بهتر باشند, ونه زنانی, زنان دیگر را, شاید آنان (= مسخره شدگان) از اینها بهتر باشند, واز یکدیگر عیبجوئی نکنید, ویکدیگر را با القاب زشت نخوانید, که پس از ایمان (آوردن) نام فسق بسیار (زشت و) بد است *و هر که توبه نکرد, پس آنانند که ستمکارند.*
اگر توبه کردیم و شکستیم نباید که نا امید شویم چون خداوند رحیم (ج) در توبه را باز گذاشته تا آن زمانی که طلوع آفتاب از جانب مغرب باشد و به قول یکی از بزرگان دین نا امیدی دری در کفر دارد، پس مؤمن مؤحد نباید که نا امید شود. خالق مهربان ما را امیدواری میدهد و عفو و بخشش را وعده داده است، چنان که در قرآن مارا خبر میدهد:
قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ. سوره الزمر، آیه 53
ترجمه: (ای پیامبر، از جانب من) بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف (به واسطه گناه) کرده اید! از رحمت خدا نا امید نشوید، همانا خداوند همه گناهان را می بخشد، یقیناً او بسیار آمرزنده مهربان است.
همین مضمون را عارف روشن دلی در قالب شعر زیبا بیان فرموده:
باز آ باز آ هر آنچه هستی باز آ
گر کافر و گبر و بتپرستی باز آ
این درگه ما درگه نومیدی نیست
صد بار اگر توبه شکستی باز آ
در باب توبه سخن بسیار است و اهمیت این موضوع بخاطر آن طول و بسطی دارد که توبه اصل و بنیاد کار مؤمن مؤحد است. اگر به همه بپردازم بیم آنست که ملال خاطر برای بعضی از خوانندگان گرامی دست دهد، قصد ما رساندن پیام است و برای بیداری دل های زنده و خوابیده است، بناءً بر همینقدر بسنده میکنیم. عاقلان را اشارتی کافیست…
منتظر مقالات بعدی باشید، سلسله مقالات راه نجات ادامه دارد…
به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی به صد دفتر نشاید گفت، شرح حال مشتاقی.